یبوست چیست؟

گرفتگی روده و دشواری در هنگام دفع مدفوع را یبوست می نامند، که باید سریع درمان گردد. یکی از علائم شایع این عارضه سفت شدن مدفوع است، در هنگام یبوست مدفوع به سختی و کند از بدن دفع می شود.
بیماری یبوست را می توان ازعلائم متعددی تشخیص داد، اگر در طول هفته کمتر از ۳ مرتبه اجابت مزاج دارید و یا مدفوع شما سفت، خشک و کوچک است و برای دفع آن از درد زیادی رنج می برید. شما به یبوست مبتلا شده اید که باید هرچه سریع تر برای درمان این عارضه دست به کار شوید. اگر بیماری یبوست درمان نشود ممکن است در کوتاه ترین زمان منجر به ایجاد  بیماری خطرناک فیشر مقعدی گردد.
در ادامه با چند روش مناسب برای درمان یبوست آشنا خواهید شد با ما همراه باشید.

شایع ترین علائم یبوست چه چیزهایی است؟

بیماری یبوست به راحتی قابل تشخیص می باشد، علائم و نشانه های یبوست به شرح زیر است.

۱٫ دشواری در دفع مدفوع به همراه درد شدید

تا به حال برای شما پیش آمده که، در ناحیه ی شکم خود احساس درد داشته باشید و برای خارج کردن مدفوع فشار زیادی به شکم خود بیاورید. یکی از شایع ترین نشانه برای تشخیص یبوست دشواری در دفع مدفوع به همراه درد می باشد.

۲٫ نفخ معده و افزایش گاز معده

افرادی که از نفخ معده و گاز معده زیاد رنج می برند بیشتر در معرض یبوست قرار دارند و از علائم ذکر شده به راحتی می توان یبوست را تشخیص داد. البته نفخ و گاز معده از علائم بیماری های دیگری همچون زخم معده و بیماری های گوارشی نیز می تواند باشد.

۳٫ کاهش حرکات روده

به خاطر داشته باشید، که نرمال طبیعی حرکات روده هر فردی با دیگری متفاوت است. هر چقدر روده عملکرد و حرکات بیشتری در طول روز داشته باشد، فرد دفعات دفع مدفوع بیشتری خواهد داشت. برخی افراد ممکن است روزانه بیش از یکبار اجابت مزاج داشته باشند و برخی نیز دو روز یکبار دستشویی می روند.
زمان و میزان دفعات طبیعی اجابت مزاج به عادت های سیستم بدن شما بستگی دارد. بنابراین اگر دفعات دفع مدفوع شما از حد طبیعی کاهش یافت. شما به یبوست دچار شده اید.

مطلب ویژه:

تنگ کردن واژن:۲۷ روش طبیعی و آسان برای تنگ کردن دائمی واژن در خانه

درمان یبوست

به نظر شما دلایل یبوست چه چیزهایی است؟ بیماری یبوست نیز همانند سایر بیماری ها از کنار هم قرار گرفتن چندین عامل به وجود می آید. در ادامه به چند دلیل اصلی این بیماری اشاره خواهیم داشت.
 استرس زیاد
 عدم تحرک کافی ( کم تحرکی )
 رژیم غذایی نامناسب
 کمبود آب در بدن
 عدم مصرف غذاهای فیبر بالا
 کهولت سن
 عدم تعادل در فلور روده
 کمبود خواب
 کاهش مصرف منیزیم
 اختلالات هورمونی و تیرودیدی

۱٫ استرس زیاد

داشتن استرس بالا منجر به، تغییر در تولید هورمون های انتقال دهنده عصب می شود. این هورمون ها بر روی عملکرد و تولید آنزیم گوارشی، کاهش التهاب و کنترل تنش عضلانی نقش بسیار زیادی دارا هستند.
بنابراین از استرس خود را دور نگه دارید.

۲٫ عدم تحرک کافی ( کم تحرکی)

داشتن تحرک کافی و فعالیت ورزشی منجر به، افزایش جربان خون و همچنین تقویت عضلات و ماهیچه های داخل دستگاه گوارش بسیار مناسب باشد. انجام فعالیت ورزشی باعث می شود، مغز شما اندورفین ترشح کند، این ماده ی شادی بخش می تواند در کنترل استرس به شما کمک زیادی داشته باشد.
در طول روز تحرک کافی داشته باشید، تا از مشکلات گوارشی در امان بمانید.

توصیه می کنم حتمأ افزایش سوخت و ساز بدن یا متابولیسم با ۲۸ راز معجزه آسارا مطالعه نمایید.

۳٫ رژیم غذایی نامناسب

سعی داشته باشید، در برنامه غذایی روزانه خود از رژیم غذایی مناسبی استفاده نمایید. مصرف مواد غذایی فرآوری شده همچون چربی های ناسالم، شکر، کربوهیدرات های تصفیه شده، الکل و مواد افزودنی مصنوعی بسیار مضر می تواند عملکرد طبیعی روده را دچار مشکل و اختلال کند و شما را به یبوست مبتلا نماید.

۴٫ کمبود آب در بدن ( کم آبی بدن)

همینطور که می دونید، خطر کم آبی بدن بیشتر در فصل گرما و مناطق گرمسیر بدن انسان را تهدید می کند. کمبود آب در بدن نیز در عملکرد دستگاه گوارش روده و معده تأثیر بسزایی دارد و می تواند منجر به ابنلا به بیماری یبوست گردد.
اگر می خواهید بدنتان دچار کم آبی نشود، نوشیدن روزانه ۱۰ الی ۱۲ لیوان آب را فراموش نکنید.

۵٫ عدم مصرف غذاهای فیبر بالا

پزشکان طب سنتی، مصرف سبزیجات سبز و تازه که حاوی مقادیر بالایی فیبر و مواد مقوی است، را برای جلوگیری و درمان یبوست مفید می دانند. مصرف سبزیجات هضم غذا را تسریع می بخشد.
مصرف میوه هایی با فیبر بالا برای درمان یبوست نیز موثر است. موز به خاطر وجود مقادیر زیادی فیبر، حرکات روده را تسریح می کند و اجابت مزاج را آسان می نماید. مصرف سیب نیز برای درمان یبوست مفید است.

۶٫ کهولت سن(درمان یبوست در سالمندان)

یکی از مشکلاتی که بیشتر سالمندان از آن رنج می برند یبوست است. کم تحرکی، عدم انجام فعالیت ورزشی، عدم مصرف مواد غذایی پرفیبر و همچنین ماشینی شدن زندگی از جمله دلایل افزایش یبوست در سالمندان می باشد.
درمان یبوست در سالمندان
برای درمان یبوست در سالمندان رعایت نکات زیر ضروری است.
• حداقل روزی ۸ تا ۱۰ لیوان مایعات بنوشید.
• فعالیت بدنی خود را افزایش دهید.
• مصرف مواد غذایی فیبر دار را فراموش نکنید. ( نان، حبوبات، سبزیجات )

• مصرف ملین ها به تمامی سالمندان توصیه می شود.

۷٫ عدم تعادل در فلور روده

همینطور که میدونید، در بدن انسان باکتری های زیادی وجود دارند، که به عملکرد تمامی سیستم بدن کمک می کنند. دستگاه گوارشی نیز از باکتری سالمی به نام پروبیوتیک کمک میگیرد، تا بتواند عملکرد روده را بهبود ببخشد.
پزشکان به همین دلیل مصرف فیبر را توصیه می نمایند. مصرف فیبر می تواند باعث رشد باکتری های پروبیوتیک گردد و وجود پروبیوتیک سلامت روده را تضمین می کند.

۸٫ کمبود خواب

کمبود خواب یا نداشتن خواب مناسب تأثیر بسزایی در روند عملکرد دستگاه گوارشی دارد، و یکی دیگر از دلایل ایجاد یبوست می باشد.

۹٫ کمبود منیزیم

منیزیم یک نوع ماده ی الکترولیتی است، این ماده می تواند درعملکرد طبیعی عضلات بدن کمک زیادی داشته باشد. کمبود منیزیم در بدن منجر به تنش عضلانی و افزایش استرس شود.

۱۰٫ اختلالات هورمونی و تیروئید

مشکلات تیروئید یا سندروم قبل از قاعدگی، اختلال در غذا خوردن، یائسگی ، قند خون ( دیابت) و کهولت سن از جمله مشکلاتی هستند، که باعث ایجاد یبوست می شوند.
بیماری های دیگری از قبیل: مشکلات عصبی، استرس، آسیب های ستون قفرات و بیماری پارکینسون هستند، که می توانند روند ابتلا به بیماری یبوست را افزایش دهند.

درمان خانگی یبوست با طب فشاری

یکی از ساده ترین راه ها برای درمان خانگی یبوست استفاده از طب فشاری یا فشار دادن قسمتی از بدن است. نقطه یا قسمتی که باید برای درمان یبوست فشار داده شود، چند میلیمتر پایین تر از ناف می باشد، که باید نسبت به عرض انگشت سبابه قسمت مورد نظر را پیدا کنیم.

قسمت مورد نظر طب فشاری برای درمان خانگی یبوست کجاست؟

برای پیدا نمودن قسمت مورد نظر ابتدا عرض انگشت سبابه خود را ضرب در ۳ می کنیم، برحسب اندازه استاندارد عرض انگشت سبابه ۱ اینچ هست. روش ساده تر اینکه به اندازه ۳ انگشت سبابه پایین تر از ناف، قسمت مورد نظر برای انجام طب فشاری است.

فشار قسمت زیر شکم برای درمان یبوست

چگونه این کار را انجام دهیم؟

هنگامی که در دستشویی هستید، قسمت مورد نظر را پیدا کنید و به مدت ۱ الی ۳ دقیقه محل را فشار دهید. مدت زمان فشار بستگی به میزان مشکل گوارشی شما دارد. این روش به انرژی درمانی بدن نام گذاری شده است. با انجام این روش و فشار دادن قسمتی از بدن، منجر به دفع مواد سمی بدن می شود.
با استفاده از طب فشاری علاوه بر درمان یبوست، می توان دردهای قاعدگی و مشکلات گوارشی روده و معده خود را درمان کنید.

درمان خانگی یبوست

درمان یبوست در طب سنتی و دارویی شامل روش های درمانی گوناگونی است. در این مقاله قصد داریم، روش های درمان یبوست را به صورت دسته بندی زیر تقسیم نماییم.

• درمان یبوست با مواد غذایی طبیعی

۱٫ سبزیجات با برگ سبز و تازه

سبزیجات تازه و با برگ سبز از فیبر و منیزیم بسیار بالایی برخوردار هستند، این نوع سبزیجات حاوی کالری کمتری و همچنین از میزان بالایی آب تشکیل شده اند، شما می توانید برای درمان یبوست از سبزیجات با برگ سبز وتازه استفاده کنید.
مصرف مداوم سبزیجات می تواند به آبرسانی بدن و شادابی و تندرستی پوست کمک زیادی داشته باشد. پس توصیه می کنیم حتمأ مصرف سبریجات را در برنامه غذایی روزانه خود اضافه کنید.

۲٫ مواد غذایی پر فیبر

روش دوم برای درمان یبوست مصرف مواد غذایی حاوی فیبر بالا است. میوه ها و سبزیجات تازه و آجیل ها از فیبر بسیاری زیادی برخوردار هستند.
براساس اعلام وزارت بهداشت ایالات متحده آمریکا، مواد غذایی فیبر بالا شامل:
• انواع حبوبات ( لوبیا، عدس، لپه، نخود و …)
• میوه های ( سیب، انواع توت، گلابی، آلو)
• سیب زمینی شیرین و غلات ۱۰۰ درصد فراوری نشده و تخم کتان
• سبزیجات پخته، کلم بروکلی و کدو حلوایی
برای پیشگیری از ابتلا یبوست، حتمأ مواد فیبر بالا را در برنامه غذایی خود بگنجانید.

۳٫ نوشیدن مایعات گرم یا ولرم

نوشیدن مایعات ولرم یا گرم در تحریک روده و هضم غذا بسیار تأثیر گذار می باشد. به همین خاطر پزشکان برای بیماران گوارشی، نوشیدن آب جوشانده ولرم یا گرم را برای بهبود گوارش توصیه می نمایند.
پزشکان طب سنتی برای درمان یبوست و هضم آسان غذا، نوشیدن آب گرم جوشانده را به صورت ناشتا تجویز می کنند. مصرف دمنوش های گیاهی، قهوه، لیمو ترش به همراه آب گرم و یا انواع سوپ در حفظ سلامتی و بهبود یبوست بسیار مناسب است.

۴٫ آبرسانی بدن با نوشیدن آب و مایعات کافی

همینطور که گفتم فیبر برای عبور از روده و دستگاه گوارش و ایجاد مدفوع به آب کافی نیازمند است. پس فیبر را در برنامه روزانه خود اضافه کنید تا بدنتان به فیبر عادت پیدا کند.
افرادی که به مصرف فیبر عادت ندارند، می توانند آن را با آب زیاد مصرف کنند، تا به راحتی از دستگاه گوارشی عبور و جذب بدنتان شود.
ورزشکارانی که از مکمل های فیبر استفاده می کنند، حتمأ مایعات زیاد بنوشند. مصرف فیبر زیاد بدون نوشیدن مایعات، منجر به یبوست و درد های شکمی می شود.
اگر قصد دارید مواد غذایی و مکمل های فیبر دار مصرف کنید، هر دو ساعت یک بار در طول روز یک لیوان آب بنوشید.

۵٫ آلو وانجیر بخورید

میوه های آلو و انجیر از میزان بالایی فیبر تشکیل شده اند، که می توانند برای درمان یبوست شدید در بزرگسالان و کودکان کمک بسیاری داشته باشند.
توجه داشته باشید، انجیر و آلوی خشک از مقدار زیادی قند تشکیل شده اند، در مصرف این دو میوه کوچک زیاده روی نکنید.

• درمان یبوست با مصرف مکمل های طبیعی

۱٫ روغن جگر ماهی کاد

پزشکان طب سنتی برای درمان یبوست، روغن جگر ماهی کلد را تجویز می کنند. در این روش درمانی کافی است، هر روز صبح ناشتا، مخلوط یک قاشق غذاخوری روغن جگر ماهی کاد با یک لیوان آب هویچ را بنوشید. مصرف این ترکیب منجر به تحریک روده می گردد.

۲٫ منیزیم

منیزیم، مکمل مناسبی برای درمان یبوست است و می تواند قدرت حرکات روده را افزایش دهد. مکمل منیزیم را در برنامه غذایی خود اضافه کنید، اگر هنگام مصرف دچار اسهال شدید، مصرف آن را قطع نمایید.
برای درمان یبوست شدید، روزانه ۲۵۰ میلی گرم منیزیم را در ۳ وعده مصرف کنید.

۳٫ سیب و گلابی

میوه های سیب و گلابی تشکیل شده از نوع خاصی فیبری به نام پکتین است. فیبر نامحلول پکتین، باعث می شود مدفوع حجیم شده و به راحتی از روده و دستگاه گوارشی عبور کند.
توصیه می شود روزی یک عدد سیب یا گلابی میل نمایید.

۴٫ تخم کتان و جوانه ی چپا

مصرف فیبر زیاد و مواد غذایی حاوی چربی سالم در جذب آب کمک می کند. روغن تخم کتان می تواند در روان سازی و چرب کردن روده کمک زیای داشته باشد.
پزشکان برای درمان یبوست در طب سنتی، مصرف روزانه ۳ قاشق غذاخوری دانه ی کتان یا چپا را به همراه آب توصیه می کنند. همچنین می توانید روغن تخم کتان را از عطاری تهیه و روزی یک قاشق غذاخوری مصرف کنید.

مطلب مرتبط:

خواص زردچوبه- ۳۵ فایده زردچوبه برای سلامت و زیبایی+ عوارض

۵٫ آب آلوئه ورا

آب گیاه آلوئه ورا یکی از موثر ترین روش یرای درمان یبوست شدید است. این نوشیدنی یک آبرسان قوی برای افزایش حرکات روده و کاهش التهاب می باشد.
درمان یبوست را روزانه با ۲ الی ۴ لیوان آب آلوئه ورا تجربه کنید.

۶٫ پوست اسپرزه

اسپرزه یکی دیگر از مواد حاوی فیبر بالا، برای شکل گیری مدفوع مفید است.ترکیب اسپرزه به همراه آب، منجر به افزایش حجم آن می شود و این حالت سبب تحریک حرکات روده و افزایش سرعت دفع مدفوع می گردد.
برای درمان یبوست بزرگسالان و کودکان بالای ۱۲ سال، پیشنهاد می شود روزی یک قاشق غذاخوری پوست اسپرزه را به همراه یک لیوان آب مخلوط و مصرف نمایید.

۷٫ پروپیوتیک

پروبیوتیک نوعی باکتری مفید دستگاه گوارشی است، که برای از بین بردن عفونت و باکتری های مخرب بدن مناسب است. پروپیوتیک می تواند از بروز مشکلات گوارشی جلوگیری نماید. سعی کنید از مواد پروبیوتیکی استفاده کنید، که از میزان بسیاری ارگانیسم فعال و زنده تشکیل شده باشد.
مواد حاوی پروبیتیک شامل: مواد لبنی( ماست، پنیر)، کفیر، کلم ترش، شکلات تلخ، ترشیجات، تمپه و چای کمپوچا است. پروبیوتیک را در رژیم غذایی خود اضافه کنید و روزانه مواد غذایی ذکر شده را مصف نمایید.

• مواد غذایی که منجر به تشدید یبوست می شوند

همینطور که گفتم مواد غذایی بی شماری برای درمان یبوست وجود دارند ، اما مواد غذایی دیگری نیز هستند که منجر به تشدید یبوست می شوند. در ادامه به آنها اشاره خواهم داشت.

۱٫ مواد غذایی سرخ کردنی

مواد غذایی سرخ کردنی( فست فودها و سرخ کردنی ها) حاوی چربی ترانس بالایی هستند، این ماده منجر به کاهش سرعت انتقال مدفوع در روده می گردد و فعالیت دستگاه گوارش را مختل می کند.

۲٫ الکل

الکل ادرارآور است و باعث می شود بدنتان مایعات زیادی از دست دهد. به همین خاطر مصرف الکل، سیستم دستگاه گوارشی را مختل و منجر به ایجاد یبوست گردد.

۳٫ محصولات لبنی پاستوریزه

افرادی نیز وجود دارند، که به بیماری عدم تحمل لاکتوز مبتلا هستند. مصرف محصولات لبنی پاستوریزه دراین بیماران سبب ایجاد یبوست می گردد.

۴٫ کافئین( قهوه)

مصرف کافئین برای هر فردی تأثیرات متفاوتی در عملکرد دستگاه گوارشش داراست. در بعضی از افراد موجب افزایش اضطراب می شود و یبوست را تشدید می کند و در بعضی افراد میزان ادرارشان را افزایش می دهد و بدنشان را دچار کم آبی می کند.
اکثر این علائم نتیجه مصرف بیش ازحد کافئین است. اما مصرف قهوه در بعضی افراد موجب تحریک عضلات روده و دفع راحت مدفوع می شود. بنابراین به میزان کافی قهوه مصرف کنید و در طول روز آب و مایعات بیشتری بنوشید تا دچار کم آبی نشوید.

۵٫ آرد تصفیه شده

آرد تصفیه شده حاوی فیبر نیست، همینطور که می دونید مواد غذایی بدون فیبر عملکرد دستگاه گوارش را مختل می کند و در نتیجه آرد تصفیه شده موجب تشدید یبوست می شود.

۶٫ مواد غذایی حاوی کالری زیاد و مواد مغذی بسیار کم

مصرف مواد غذایی حاوی کالری زیاد و فیبر بسیار کم را، یا باید از رژیم غذایی تان حذف کنید و یا میزان آن را کاهش دهید.
مواد غذایی همچون، چیبس، بستنی، گوشت فرآوری شده( کالباس و هات داگ)، فست فود، پنیر، غلات شیرین شده صبحانه و غذاهای یخ زده با سدیم زیاد از این دسته مواد غذایی هستند.

• پیشگیری از یبوست با انجام تمرینات جسمی و روحی

همینطور که برای درمان بیماری یبوست از راه ها و روش های متعددی استفاده می شود. برای پیشگیری از آن نیز روش های تأثیرگذاری نیز وجود دارد.

جلوگیری و درمان یبوست با انجام فعالیت ورزشی

فعالیت بدنی در طول روز ( پیاده روی، نرمش های کششی، دو آهسته، شنا و یوگا ) می تواند عملکرد دستگاه گوارشی را بهبود ببخشد و دفع مدفوع گردد. فعالیت بدنی موجب ایجاد انگیزه و نگرش مثبت، شادابی روح و جسم و کاهش استرس می شود.

کاهش استرس

طبق بررسی کارشناسان بالغ بر ۷۰ تا ۹۰ درصد افرادی که از یبوست رنج می برند، در طول روز استرس بالایی دارند و میتوان گفت یکی از عوامل اصلی استرس است. استرس به اشکال مختلف در بدن انسان خود را نمایش می دهد، گاهی اوقات فرد متوجه اثرات استرس نمی شود.
استرس دارای عوارضی همچون افزایش سطح قند خون، تغییر اشتها، اختلال در هضم دستگاه گوارش، افزایش تنش عضلانی و تأثیر در عملکرد غده ی تیروئید است.

راه های غلبه بر استرس

راه ها و روش های مرسوم غلبه بر استرس شامل: انجام نرمش های کششی یا یوگا، دعا و نیایش، مدیتیشن و مراقبه، حمام آب گرم، پیاده روی، خواندن و نوشتن خاطرات و مصرف روغن های آرامبخش می باشد.
یکی از بهترین راه ها برای کنترل استرس حفظ انرژی مثبت و غلبه بر افکار منفی است. با انجام هر کدام از روش های فوق می توانید استرس خود را کاهش دهید و از ابتلا به بیماری یبوست جلوگیری نمایید.

منبع: شانی وب